برهم‌کنش بین هارمان و نیکوتین در زمینه حافظه اجتنابی مهاری

مقدمه و هدف: تعدادی از آلکالوئیدهای βـ کربولین نظیر هارمان به طور طبیعی در زنجیره غذایی انسان حضور دارند. به علاوه برخی از گیاهان محتوی β ـ کربولین، دارای اثرات رفتاری نظیر اثر توهم‌زا می‌باشند. در این مطالعه اثر تزریق آگونیست گیرنده نیکوتینی بر روی تخریب حافظه القاء شده با هارمان در موش سوری بررسی شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی که در سال 1388 در دانشگاه شهید بهشتی تهران انجام شد، تعداد 240 سر موش سوری انتخاب شده و به طور تصادفی به 21 گروه تقسیم شدند. موش‌های سوری با تزریق درون صفاقی کتامین هیدروکلراید و گزیلازین بی‌هوش شدند، سپس در دستگاه استریوتاکسی قرار داده شدند. دو کانول در ناحیه CA1 هیپوکامپ پشتی قرار داده شد. به تمامی‌ حیوانات قبل از شروع آزمون رفتاری برای بهبود یک هفته فرصت داده شد وسپس حیوانات در دستگاه یادگیری احترازی غیر فعال مدل پایین آمدن از سکو آموزش دیدند. حیوانات 24 ساعت بعد از آموزش تست شدند و میزان تأخیر حیوان در پایین آمدن از سکو به عنوان معیار حافظه اندازه‌گیری شد. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون‌های آماری آنالیز واریانس یک‌طرفه و من ویتنی تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: تزریق درون صفاقی هارمان پیش از آموزش و پس از آموزش حافظه اجتنابی مهاری را تخریب می‌کند، اما تزریق پیش از آزمون هارمان‌، به یادآوری حافظه را تغییر نمی‌دهد. به کار بردن قبل از آزمون دوزهای بالای نیکوتین ( 5/0 میکروگرم بر موش) به یادآوری حافظه را کاهش می‌دهد. از طرف دیگر تزریق قبل از آزمون دوزهای غیر مؤثر نیکوتین به طور کامل حافظه تخریب شده با هارمان را برمی‌گرداند. نتیجه‌گیری: نتایج به دست آمده در این مطالعه نشان ‌داد که برهمکنش پیچیده‌ای بین گیرنده‌های نیکوتینی هیپوکامپ پشتی و حافظه اجتنابی مهاری تخریب شده با هارمان وجود دارد.